No Fat no Future! Vetverbranding en afvallen
In onze vorige kennisnieuwsbrief hebben we het gezondheidsbevorderend effect van linolzuur stevig ter discussie gesteld. Dit keer gaan we langs een andere lijn wederom een tipje van de vetsluier oplichten. Het begrip vet is in onze maatschappij gedemoniseerd tot dikmaker en dé oorzaak van hart- en vaatziekten, waarbij vooral verzadigde vetten het hebben moeten ontgelden. Vetarm eten werd de norm en koolhydraten hebben de plaats ingenomen van vet in onze voeding.
De negatieve impact van vetarme voeding en overmatige suikerinname op het metabool syndroom
In elke maatschappij waarin vetarme voeding zijn entree doet en koolhydraten het hoofdbestanddeel van ‘gezonde’ voeding gaan worden, nemen overgewicht, insulineresistentie, diabetes type II en het metabool syndroom spectaculair toe. Als er momenteel een grote pandemie rondwaart dan is dat die van het metabool syndroom. Een gegeneraliseerde stofwisselingsziekte die verband houdt met overgewicht, hoge bloeddruk, verstoord cholesterol bloedbeeld, verhoogd orgaanvet, verhoogde ontstekingswaarden tot zelfs artrose en sommige vormen van depressie toe. We zouden deze lijst zelfs nog veel langer kunnen maken. Aan de basis van deze problemen staat bij de meeste mensen een constante overactieve insulineproductie op basis van een te hoge suikerinname.
De impact van een verantwoord vetrijk dieet op gezondheid
Soms zijn mensen hun tijd ver vooruit, maar dat leidt niet altijd tot acceptatie van hun ideeën. Een eerste reflex op een nieuw inzicht kan zijn ontkenning en zelfs ridiculiseren van de nieuwe theorieën of inzichten. In dat opzicht was Mary G. Enig, Ph. D. een slachtoffer van hoe mainstream consensus met nieuwe ideeën kan omgaan. Zij schreef in 2003 het veelomvattende standaardwerk: ‘Feiten over Vetten’. Dit boek, onderbouwd met honderden wetenschappelijke onderzoeken liet al een compleet ander beeld zien dan de toen heersende ‘common sense’: Fat kills. In onze praktijkbegeleiding zien wij mensen een enorme gezondheidsverbetering doormaken als ze omschakelen richting een verantwoord vetrijk zogenaamd ketogeen dieet.
Het ketogeen dieet: Overwegingen en misvattingen
Het ketogeen dieet is vaak verguisd, maar kan zeker de moeite waard zijn om een tijdje te proberen en om te ervaren wat het met je doet. Heel simpel gesteld haal je bij het ketogeen dieet het grootste deel van je energie uit vetten en zorg je voor voldoende eiwitten, maar niet te veel eiwitten. Soms wordt het ketogeen dieet verward met het eiwitrijk dieet, maar er zijn wezenlijke verschillen. Bij het ketogeen dieet hou je de inname van koolhydraten zo laag mogelijk. Misschien hang je nu ‘boven in de gordijnen’, maar kom nu eerst naar beneden en laat daarbij een aantal subtiele overwegingen en overdenkingen op je inwerken.
Vooraf, we zijn vaak verteld dat glucose de enige brandstof is waar ons brein op kan werken. Als dat inderdaad zo is dan hebben onze paleolithische genetisch nagenoeg identieke voorouders het erg moeilijk gehad. Koolhydraten waren namelijk slechts beschikbaar aan het eind van de zomer in de vorm van fruit en honing en zeer beperkt in de winter in knollen die gegeten werden. Er moesten dus andere stoffen zijn waarop hersencellen prima konden functioneren. Dat zijn de ketonen. Kijk ook eens naar de Inuit. Deze mensen halen bijna al hun energie uit vet en doen het daar prima op.
De rol van ketonen als alternatieve brandstof voor het brein
Vooraf, we zijn vaak verteld dat glucose de enige brandstof is waar ons brein op kan werken. Als dat inderdaad zo is dan hebben onze paleolithische genetisch nagenoeg identieke voorouders het erg moeilijk gehad. Koolhydraten waren namelijk slechts beschikbaar aan het eind van de zomer in de vorm van fruit en honing en zeer beperkt in de winter in knollen die gegeten werden. Er moesten dus andere stoffen zijn waarop hersencellen prima konden functioneren. Dat zijn de ketonen. Kijk ook eens naar de Inuit. Deze mensen halen bijna al hun energie uit vet en doen het daar prima op.
Onze lever produceert deze ketonen uit vetten. Daarvoor dien je wel je suikerinname erg laag te houden, omdat insuline dit proces verstoord. Soms duurt het een aantal weken voordat je lichaam zich de vetverbranding weer eigen heeft gemaakt, maar de beloning is groot. Aangetoond zijn een verlaging van de bloeddruk, afname van prediabetes en verdwijnen van het metabool syndroom. Je wordt helderder in je hoofd en na +/- 4 weken treedt zelfs een gunstige epigenetische reset op. Onze celwanden ontwikkelen gevoeliger receptoren en je hormonale toestand verbetert daarmee ook. Blijf je daarbij in de ketogene toestand ook lichtjes onder je dagelijkse caloriebehoefte dan zul je snel en gezond afvallen.
Voordelen van het ketogeen dieet: Metabole voordelen en gewichtsverlies
Een toestand van ketose wordt vaak verward met ketoacidose en hier zal je huisarts ook op aanslaan. Ketoacidose is echter een pathologische toestand die kan optreden bij mensen met diabetes type I. Mensen die dus zelf geen insuline meer aanmaken. De suikerwaarden en ketonwaarden in het bloed zijn dan beiden heel hoog. Deze toestand kan bij mensen zonder type I diabetes bij een ketogeen dieet bijna niet ontstaan.
Het ketogeen dieet voor verschillende doelgroepen: Gewichtsbeheersing, snackgewoonten en skinny fat
Het kan zeker de moeite van het proberen waard zijn als je iemand bent die de afgelopen jaren geleidelijk aan een aantal kilootjes erbij gekregen heeft. Of als je iemand bent die altijd iets te eten bij zich moet hebben en zes keer per dag ‘verantwoorde’ tussendoortjes eet. Maar ook voor de ‘skinny fat’ kan ketose een spectaculaire gezondheidsverbetering inhouden. De skinny fat oogt gezond en mager, maar kan te veel orgaanvet hebben. We noemen deze mensen ook wel TOFI’s. Thin on the Outside Fat on the Inside. We zien de TOFI’s nogal eens voorbijkomen onder te eenzijdig trainende duursporters. In onze workshop intermittent fasting en ketogeen dieet nemen we je stap voor stap mee in de do’s and don’ts van deze eetwijze.